Athenischer Dichter der Mittleren Komödie des 4. Jhs. v.Chr.
Testimonia
Siegerliste der Lenäen; IG II 2 2325 Z 147.
Suda μ 1164 (Suda-online):
Μνησίμαχος, ποιητὴς τῆς μέσης κωμῳδίας. τῶν δραμάτων αὐτοῦ ἐστιν Ἱπποτρόφος, Βούσιρις, Φίλιππος, ὡς Ἀθήναιος ἐν Δειπνοσοφισταῖς.
Mnesimachos, Dichter der Mittleren Komödie. Seine Stücke sind 'Der Pferdezüchter', 'Busiris' und 'Philippos', wie Athenaios in den Schmausbrüdern (berichtet).
Ausgaben und Literatur
Meineke, Fragmenta Comicorum Graecorum III 567-579.
R. Kassel - C. Austin (Hrsg.), Poetae Comici Graeci (PCG), VII. Menecrates-Xenophon (Berlin 1989) 16-26.
Christian Orth, in: B. Zimmermann - A. Rengakos (Hrsg.), Die Literatur der klassischen und hellenistischen Zeit, Handbuch der griechischen Literatur der Antike, 2 = Handbuch der Altertumswissenschaft Abt. VII, Band 2 (München 2014) 1022-1023.
Virginia Mastellari, Fragmenta Comica 16.5, Eubulides – Mnesimachos (Göttingen 2020)
Werke
Ἀλκμαίων (oder -έων), Alkmaion
Diogenes Laertios VIII 37.
Ausgaben und Lit.:
Βούσιρις, Busiris
Der Titel Busiris ist ebenfalls von einem Satyrspiel des Euripides bekannt, ferner von Komödien des
Antiphanes,
Ephippos und
Kratinos.
Athenaios X (417E):
Μνησίμαχος Βουσίριδι
εἰμὶ γὰρ Βοιώτιος
ὀλίγα μὲν λαλῶν, Β. δίκαια ταῦτα. α. πολλὰ δ᾽:
ἐσθίων
Bei Mnesimachos heißt es im 'Busiris':
A: „Ich bin ja ein Boioter:
Ich rede wenig“. B: „Richtig so!“ A:
„Doch esse viel.“
Ausgaben und Lit.:
Δύσκολος, Der Griesgram
Eine weitere Komödie des Titels 'Dyskolos' ist von
Menander überliefert.
Athenaios VIII (359C)
Ausgaben und Lit.: Ioannis Konstantakos, The play of characters in the fragments of Middle Comedy, in: M. De Poli - G.E. Rallo - B. Zimmermann (Hrsg.), Sub palliolo sordido. Studi sulla commedia frammentaria greca e latina (Göttingen 2021) 165-166 (academia.edu).
Ἱπποτρόφος, Der Pferdezüchter
Μνησίμαχος δ᾽ ἐν Ἱπποτρόφῳ τοιαῦτα παρασκευάζει:
βαῖν᾽ ἐκ θαλάμων κυπαρισσορόφων
ἔξω, Μάνη: στεῖχ᾽ εἰς ἀγορὰν
πρὸς τοὺς Ἑρμᾶς,
οὗ προσφοιτῶσ᾽ οἱ φύλαρχοι,
τούς τε μαθητὰς τοὺς ὡραίους
οὓς ἀναβαίνειν ἐπὶ τοὺς ἵππους
μελετᾷ Φείδων καὶ καταβαίνειν
οἶσθ᾽ οὓς φράζω;
τούτοις τοίνυν ἄγγελλ᾽, ὁτιὴ
ψυχρὸν τοὔψον, τὸ ποτὸν θερμόν,
ξηρὸν φύραμ᾽, ἄρτοι ξηροί:
σπλάγχν᾽ ὀπτᾶται, χναῦμ᾽ ἥρπασται,
κρέας ἐξ ἅλμης ἐξῄρηται,
τόμος ἀλλᾶντος, τόμος ἠνύστρου,
χορδῆς ἕτερος, φύσκης ἕτερος
διαλαιμοτομεῖθ᾽ ὑπὸ τῶν ἔνδον
κρατὴρ ἐξερροίβδητ᾽ οἴνου:
πρόποσις χωρεῖ: λέπεται κόρδαξ:
ἀκολασταίνει νοῦς μειρακίων:
πάντ᾽ ἐστ᾽ ἔνδον τὰ κάτωθεν ἄνω.
μέμνησ᾽ ἃ λέγω, πρόσεχ᾽ οἷς φράζω.
χάσκεις οὗτος;
βλέψον δευρί: πῶς αὐτὰ φράσεις;
αὐτίκ᾽ ἐρῶ σοι πάλιν ἐξ ἀρχῆς:
ἥκειν ἤδη καὶ μὴ μέλλειν
τῷ τε μαγείρῳ μὴ λυμαίνεσθ᾽,
ὡς τῶν ὄψων ἑφθῶν ὄντων,
ὀπτῶν ὄντων, ψυχρῶν ὄντων,
καθ᾽ ἕκαστα λέγων βολβός, ἐλαία,
σκόροδον, καυλός, κολοκύντη, ἔτνος,
θρῖον, φυλλάς, θύννου τεμάχη,
γλάνιδος, γαλεοῦ, ῥίνης, γόγγρου:
φοξῖνος ὅλος, κορακῖνος ὅλος ,
μεμβράς, σκόμβρος,
θυννίς, κωβιός. ἠλακατῆνες,
κυνὸς οὐραῖον τῶν καρχαριῶν,
νάρκη, βάτραχος, πέρκη, σαῦρος
τριχίας, φυκίς. βρίγκος, τρίγλη,
κόκκυξ, τρυγών, σμύραινα, φάγρος,
μύλλος , λεβίας, σπάρος, αἰολίας:
θρᾷττα, χελιδών, καρίς, τευθίς,
ψῆττα, δρακαινίς,
πουλυπόδειον, ὁ σηπία,
ὀρφώς, κάραβος , ἔσχαρος, ἀφύαι, βελόναι,
κεστρεύς, σκορπίος, ἔγχελυς, ἄρκτος:
κρέα τ᾽ ἄλλα τὸ πλῆθος ἀμύθητον
χηνός, χοίρου, βοός, ἀρνός, οἰός,
κάπρου, αἰγός, ἀλεκτρυόνος, νήττης,
κίττης, πέρδικος, ἀλωπεκίου.
καὶ μετὰ δεῖπνον θαυμαστὸν ὅσ᾽ ἔστ᾽
ἀγαθῶν πλήθη
πᾶς δὲ κατ᾽ οἴκους μάττει, πέττει,
τίλλει, κόπτει, τέμνει, δεύει,
χαίρει, παίζει, πηδᾷ, δειπνεῖ,
πίνει, σκιρτᾷ, λορδοῖ, κεντεῖ.
σεμναὶ δ᾽ αὐλῶν ἀγαναὶ φωναί,
μολπά, κλαγγὰ θράττει, πνεῖται
κούραν κασίας
ἀπὸ γᾶς ἁγίας, ἁλίας Συρίας:
ὀσμὴ σεμνὴ μυκτῆρα δονεῖ
λιβάνου, μάρου, σμύρνης, καλάμου,
στύρακος, βάρου,
λίνδου, κίνδου, κισθοῦ, μίνθου:
τοιάδε δόμους ὁμίχλη κατέχει
πάντων ἀγαθῶν ἀνάμεστος
Ausgaben und Lit.:
Ἰσθμιονίκης, Der Isthmiensieger
Aelian, h.a. XIII 4.
Ausgaben und Lit.:
Φαρμακοπώλης, Der Apotheker
Schol. Aristoph.Av. 471.
Ausgaben und Lit.:
Φίλιππος, Philippus
Athenaios VIII 19 (338B)
οὔκ, ἀλλὰ καὶ τῆς νυκτός ἐστι Δωρίων
ἔνδον παρ᾽ ἡμῖν λοπαδοφυσητής.
Athenaios IX 37 (387A-B):
(387A) Μνησίμαχος δ᾽ ἐν Φιλίππῳ εἷς δὲ καὶ οὗτός ἐστι τῶν τῆς μέσης κωμῳδίας ποιητῶν φησί:
(387B) 'καὶ τὸ λεγόμενον,
σπανιώτερον πάρεστιν ὀρνίθων γάλα:
καὶ φασιανὸς ἀποτετιλμένος καλῶς.’
Athenaios X 17-18 (421B-C):
καὶ Μνησίμαχος δὲ ἐν Φιλίππῳ διὰ τὸν ὑπερβάλλοντα κόρον ἐν τοῖς δείπνοις παράγει τι συμπόσιον πολέμου παρασκευὴν ἐπαγγελλόμενον καὶ ἀληθῶς κατὰ τὸν χαριέστατον Ξενοφῶντα πολέμου “ἐργαστήριον. λέγει δ᾽ οὕτως:
ἆρ᾽ οἶσθα σὺ
ὁτιὴ πρὸς ἄνδρας ἐστί σοι μαχητέον
οἳ τὰ ξίφη δειπνοῦμεν ἠκονημένα,
ὁ ὄψον δὲ δᾷδας ἡμμένας καταπίνομεν;
ἐντεῦθεν εὐθὺς ἐπιφέρει τραγήματα
ἡμῖν ὁ παῖς μετὰ δεῖπνον ἀκίδας Κρητικάς,
ὥσπερ ἐρεβίνθους, δορατίων τε λείψανα
κατεαγότ᾽, ἀσπίδας δὲ προσκεφάλαια καὶ καὶ
θώρακας ἔχομεν, πρὸς ποδῶν δὲ σφενδόνας
τόξα, καταπέλταισι δ᾽ ἐστεφανώμεθα. ”
Athenaios X 11-12 (418B-C):
Μνησίμαχος γοῦν ἐν Φιλίππῳ φησί:
τῶν Φαρσαλίων (418C)
ἥκει τις ἵνα καὶ τὰς τραπέζας καταφάγῃ;
β. οὐδεὶς πάρεστιν. α. εὖ γε δρῶντες. ἆρά που
ὀπτὴν κατεσθίουσι πόλιν Ἀχαικήν;
Mnesimachos sagt zum Beispiel im Philippos:
A: „Ist einer da von den Pharsaliern,
um auch die Tische zu verzehren?“
B: „S´ist keiner da.“ A: „Sie handeln richtig. Ob sie wohl
noch eine ganze Stadt Achaias, die gebraten ist, verspeisen?“
Ausgaben und Lit.: